Dat moment waarop je je realiseert dat je een andere wending wilt in je werk maar nog niet weet wat je wilt, en hoe. Die fase waarin je nog geen idee hebt of je ‘alleen’ je huidige baan wilt hervormen, heel ander werk wilt, wel of niet bij je huidige werkgever wilt blijven, misschien wilt omscholen naar een ander vakgebied, of zelfs je eigen bedrijf wilt starten. Je weet nog niet precies hoe leuk het wordt.
Dat is spannend. En let’s face it: je hebt niet eens garanties dat het überháupt leuk wordt. Dus vraag je je af: ‘Wat als het niet gaat lukken, wat als het er voor mij gewoon niet inzit om mijn ideale baan en werkleven vorm te geven?’ En voel je onzekerheid over je nieuwe bestemming. Ook misschien onzekerheid over jezelf. Juist in een periode waarin je wel wat zelfverzekerdheid kunt gebruiken. Hoe put je kracht, plezier en moed uit jezelf in die tussenperiode van niet-weten?
Hoop en verlangen zijn fijn, maar weten is fijner
Wat je vooral nog niet weet is hoe leuk en succesvol jouw ideale (loop)baan wordt. Terwijl er ook iets is waar je juist heel zeker over bent. Het sterke gevoelsweten: je huidige baan op de huidige manier, dat wil je niet langer.
Niks onduidelijks aan, hierin ben je heel stellig. Door die stelligheid heb je in feite de eerste stap al gezet. Je bent begonnen met afscheid nemen van je huidige baan.
Alleen: je hebt nog geen nieuwe. Je hebt misschien nog geen idee wat je eigenlijk zou willen. Dus staat opeens alles zomaar op losse schroeven. Uiterst ongemakkelijk!
Als je niet weet wat je wilt, zoek dan de ontbrekende puzzelstukjes
Je nieuwe bestemming is nog niet goed in beeld, maar je beschikt waarschijnlijk wel over een flink aantal aanwijzingen. Als een ingewikkelde legpuzzel waarvan je de doos hebt leeggeschud en nu dus alle 1000 stukjes door elkaar op tafel liggen. Ze zijn er alle 1000, maar je ziet nog niet hoe ze in elkaar passen, met elkaar een geheel vormen, welke stukjes het middelpunt of de kern vormen, en welke stukjes de randvoorwaarden.
Door goed onderzoek te doen krijg je zicht op alle stukjes en de plek waar ze horen. Puzzelstukjes zijn bijvoorbeeld: wat bij jou past, waar je goed in bent, waar je lol aan beleeft, wat je te bieden hebt, in wat voor werkomgeving jij als een vis in het water bent, wat je wilt betekenen, waar jij voldoening in vindt, hoeveel dagen je wilt werken, van welk ambitieniveau jij ‘aan’ gaat, hoeveel verantwoordelijkheid en invloed jij het liefst hebt.
Het is een onderzoek naar jezelf waar je ontzettend veel energie van krijgt. Naarmate je meer puzzelstukjes ontdekt zal je bestemming duidelijker vorm krijgen. Dat geeft richtinggevoel én een heleboel voorpret.
Zolang je groeit zal je nieuwe vragen ontwikkelen
Ook als je dit gestructureerd gaat onderzoeken zal je nog regelmatig in een stuk niet-weten terecht komen. Telkens als je iets nieuws ontdekt dient zich namelijk de volgende vraag aan, inclusief het bijbehorende niet-weten. Zolang je groeit zal je nieuwe vragen ontwikkelen. Niet-weten is dus iets wat met jou meegroeit naar telkens een andere vorm en een volgend niveau. Zo wordt de puzzel steeds completer.
Tot je op een dag heel gericht solliciteert op die supergave vacature. In dit stadium weet je weliswaar heel goed wat je wilt, maar nog niet of je het kríjgt.
En zelfs als je die baan uiteindelijk hebt bemachtigd, kom je waarschijnlijk binnen op een jaarcontract en dient zich dus alweer het volgende niet-weten aan: ga ik de verwachtingen waarmaken en wordt mijn jaarcontract straks omgezet in een vaste aanstelling?
Het even niet weten hoort er ook gewoon bij
Óók blijven zitten waar je zit leidt tot niet-weten: zal ik een burn-out krijgen als ik zo blijf doorrennen? Zal ik bore-out raken als ik lange tijd niet floreer in mijn werk? Zal ik spijt krijgen als ik mijn kinderen naar de opvang breng voor een loopbaan waarin ik geen voldoening vind?
Het is niet anders: niet-weten is inherent aan je carrière en aan het leven. Het een poosje niet weten en dat uitzitten, is waarschijnlijk geen hobby van je. Niet weten vind je geen aantrekkelijk positie. En dus stribbel je tegen. Je verzet je tegen de werkelijkheid die er is, namelijk dat je het even niet weet en dat dit nog wel eens een poosje zou kunnen duren.
Je verzetten is zinloos
Zolang je je verzet, probeer je vast te houden aan iets dat niet langer kan. Omdat het er niet meer is, of omdat je het niet langer aan jezelf kunt verkopen. Zolang je er toch aan vast wilt houden probeer je iets tegen te houden dat eigenlijk al een voldongen feit is, en dat is vechten tegen de bierkaai. Daar word je vooral heel moe van en het levert je niets op.
In het bedrijfsleven wordt vaak gezegd dat wij mensen een aangeboren aversie hebben tegen verandering omdat we báng zijn voor verandering. Ik denk van niet. Ik denk dat veel mensen juist een diep verlangen hebben naar verandering en daar hals reikend naar uitkijken. Ander werk, ander beroep, ander bedrijf, andere invulling van je dagen, andere loopbaanontwikkeling, andere balans tussen werk en privé.
Het is niet de verandering waar we bang voor zijn en die we dus afweren. Het is de pijn, teleurstelling, afscheid, verdriet dat we verwachten te moeten incasseren als meegeleverde schade bij de verandering in kwestie.
Eerst maar eens stilstaan
Daar een slag in maken vraagt van je om eerst maar eens stil te staan. Inderdaad, ergens in het niemandsland tussen de plek waarvan je al afscheid aan het nemen bent en de plek waar je heen gaat maar die je nu nog niet goed in beeld hebt.
Tussen bekend en onbekend. Tussen weten en niet weten. Is dat comfortabel? Totaal niet. Een pretje is het evenmin. Maar je kunt het hebben. Je kunt het aan. Je kunt het verduren, zelfs best een poosje als het moet. En juist dat is waar de magie gebeurt. Want een periode van ongemak en niet-weten een poosje verduren en een manier vinden om je ertoe te verhouden, dat is persoonlijke groei. Best kans dat je jezelf daar onderweg een paar builen aan valt, en wat teleurstellingen en tegenvallers oploopt. Maar je weet zeker dat je er groter uit komt dan je erin ging: wijzer, rijper, krachtiger, milder.
Plan maken voor het vinden van je ideale baan?
Misschien sta jij nu wel op dat spannende kantelpunt: je snakt naar een verandering in je werkleven, je hebt een sterk vermoeden dat het kan, maar weet misschien nog niet welke kant het op moet. Daardoor zit je vast in een carrière waar je in je hart al afscheid van hebt genomen. Wil je een plan maken om dat vastzitten te doorbreken en om je ideale baan te vinden? Vraag dan een perspectiefgesprek aan.
———————
Je las een blogartikel van Karen Rensma
10+ jaar ervaring als chemisch technoloog, 10 jaar ervaring als coach
Ook interessant voor je: ‘In 25 loopbaanvragen: wat zou je willen veranderen in je carrière?’
En verder:
Foto bij dit blog: Bek Greenwood (Pixabay)